Szefowa resortu klimatu i środowiska Anna Moskwa już w połowie grudnia ubiegłego roku potwierdziła, że rząd zdecydował się uruchomić kolejną edycję programu “Czyste powietrze”. Co ważne, w ramach nowych zapisów, które zostaną uruchomione w 2023 roku założono dostosowanie kwoty dofinansowania do zmian na rynku, ale też usprawnienie jego wypłat beneficjentom programu. Dzięki zmianom, nowe kwoty dotacji uwzględniają wysokość inflacji, a tym samym ułatwiają beneficjentom skorzystanie z programu. Co warto wiedzieć?

Czyste powietrze – najważniejsze informacje

Program Czyste powietrze po raz pierwszy został uruchomiony we wrześniu 2018 roku, jako odpowiedź ministerstwa na walkę z zanieczyszczeniami powietrza wytwarzanymi przez stare kotły na paliwa stałe, tzw. kopciuchy. Celem programu było nie tylko ułatwienie właścicielom nieruchomości wymiany źródła ogrzewania, ale przede wszystkim poprawienie efektywności energetycznej ponad 3 milionów budynków. To właśnie ta ilość źródeł ciepła powinna zostać wymieniona na nowe, spełniające określone normy i standardy. Rząd zakłada, że proces wymiany, ale też trwania programu powinien zakończyć się w 2029 roku, aczkolwiek umowy będą podpisywane wyłącznie do końca 2027 roku. Co ważne – budżet przeznaczony na ten cel wynosi aż 103 mld zł.

Zgodnie z uruchomionym od 2023 roku programem, od 3 stycznia 2023 roku z dofinansowania może skorzystać każda osoba fizyczna będąca właścicielem bądź współwłaścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego wydzielonego w jednorodzinnym budynku, z wyodrębnioną księgą wieczystą. Jedyny warunek, jaki musi spełnić wnioskodawca, jest roczny dochód nieprzekraczający kwoty 135 tys. zł. 

W uruchomionej nowej edycji programu, zaktualizowano kwoty o panującą inflację. W efekcie próg dochodowy wzrósł do 1894 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym oraz 2651 zł na osobę w gospodarstwie jednoosobowym. W przypadku najwyższego wymiaru wsparcia progi dochodowe wynoszą obecnie 1090 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym oraz 1526 zł w gospodarstwie jednoosobowym.

Zmianie uległy również kwoty dofinansowania. W przypadku dofinansowania podstawowego dotychczasowa maksymalna kwota wsparcia wynosiła 30 tys. zł, obecnie wynosi 66 tys. zł. Kwota dofinansowania podwyższonego wzrosła z 47 tys. zł 99 tys. zł, a w przypadku dofinansowania najwyższego podwyższono kwotę dotacji z 79 tys. zł na 135 tys. zł. Dodatkowo, Beneficjenci podwyższonego oraz maksymalnego wsparcia mogą ubiegać się o wypłatę połowy dotacji w ramach prefinansowania inwestycji, a więc przed rozpoczęciem prac remontowych. W tej sytuacji pierwsza transza dotacji zostanie wypłacona w ciągu 14 dni od zawarcia umowy, a reszta w ciągu 30 dni od zakończenia prac remontowych.

Jakie zmiany w programie Czyste Powietrze?

Właściciele nieruchomości, którzy chcą ubiegać się o dotację na kompleksową termomodernizację, przed jej przyznaniem muszą obowiązkowo wykonać audyt energetyczny budynku. Pod pojęciem kompleksowej termomodernizacji uznaje się redukcję zużycia energii użytkowej na cele ogrzewania budynku do wartości nie większej niż 80 kWh/m2/rok lub o co najmniej 40 proc. Co ważne, na przeprowadzenie audytu również można uzyskać dofinansowanie w kwocie nie wyższej niż 1,2 tys. zł. 

Kolejną ważną zmianą jest możliwość złożenia wniosku o przeprowadzenie termomodernizacji domu dla osób, które już otrzymały dofinansowanie na wymianę kotła. Działanie to ma na celu zachęcenie beneficjentów do poszerzenia inwestycji, a w konsekwencji zwiększenia efektywności energetycznej.

Dodatkowo, istnieje możliwość uzyskania dotacji na kocioł na biomasę drzewną o obniżonej emisyjności cząstek stałych ≤ 20 mg/m3. Jest to możliwe w sytuacji, gdy budynek jest podłączony do sieci dystrybucji gazu. Od 1 lipca 2023 r. wycofana zostanie możliwość uzyskania dofinansowania w ramach programu kotłów na biomasę drzewną, których emisyjność cząstek stałych przekracza 20 mg/m3.

Jak uzyskać dofinansowanie na Czyste Powietrze?

Wnioski o dofinansowanie na uzyskanie dotacji bądź dotacji z prefinansowaniem w ramach programu należy składać do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, zlokalizowanego na terenie województwa, właściwego dla lokalizacji budynku bądź lokalu mieszkalnego, na terenie którego będzie realizowane przedsięwzięcie. Wszystkie niezbędne formularze – wnioski wraz z załącznikami oraz instrukcje odnośnie ich wypełnienia, można znaleźć na stronach WFOŚiGW.

Istnieje możliwość elektronicznego wypełnienia wniosku. W tym celu konieczne jest zarejestrowanie się na portalu i założenie konta. Po pobraniu i wypełnieniu wniosku należy go przekazać do instytucji za pomocą Portalu Beneficjenta. Co ważne – wniosek należy również dostarczyć w wersji papierowej, koniecznie podpisanej.

Ważnym udogodnieniem jest możliwość uzyskania dofinansowania za pośrednictwem banku. Wówczas wniosek o Kredyt Czyste powietrze należy złożyć w banku, a po jego otrzymaniu konieczne jest złożenie wniosku o dotację z programu. Po uzyskaniu pozytywnej decyzji to bank wypłaci środki, a beneficjent będzie zobowiązany do rozliczenia inwestycji w okresie do 18 miesięcy od dnia złożenia wniosku.